Ey iman edenler!
Ey insanlar...
Emrolunduğunuz gibi dosdoğru olun.

Saydım. Uzun bir liste oluşturdum. Kuranı Kerim tam 52 yerde doğruluk emir ve tavsiyesinde bulunuyor. Mesela...

Hud Suresi, 112

"Öyle ise emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Beraberindeki tövbe edenler de dosdoğru olsunlar. Hak ve adalet ölçülerini aşmayın. Şüphesiz O, yaptıklarınızı hakkıyla görür."
...

Kaç yıldır, kaç aydır, kaç gündür diyorum ki... Yalan bütün kötülüklerin başıdır. Yalan söylemeyen, öncelikle kendine yalan söylemeyen insan olmak, ahlaki özgüvenin başıdır.

Bu kadar basit, dedim. Evet, bu kadar basit. İtiraz edenler oldu. Olacak... Ama bazen çözüm, tam da gözümüzün dibinde, dilimizin ucundadır.

Öncelikle... Ayetlerde bahsedildiği gibi... Dosdoğru olmak, yalan söylememekle başlamaz mı?

Def'i mefasid, celbi menafiden evladır. Bu kadim bir kuraldır. Kötülüğün uzaklaştırılması, iyiliğin kazanılmasından daha makbuldür, evlâdır.

Ve Gazali... İhya. Güzel Ahlak bölümü...

Güzel ahlâk; bilginin hâlleridir. Bilginin olgunluğu, onun sözlerde doğru ve yalanı, itikat ve inançlarda hak ve bâtılı, davranışlarda da güzel ve çirkin olanı kolaylık ve isabetle birbirinden ayıracak derecede olmasıdır.

Güzel ahlak, dosdoğru olmaktır. Yalandan uzak durmaktır. Yalan, kâfirden daha beter olanların alâmetidir.

Önce kendinizden bir başlayın... Önce kendinize yalan söylemekten vaz geçin... Sonra hep beraber tecavüzcüleri asarız. Söz.

***

Hucurat Suresinin Düşündürdükleri...

18 ayettir. Surede müminlere ve insanlara sanki 18 yaşına gelinceye kadar edinilmesi gereken bazı görgü kuralları, Hz. Peygamber'e (Sünnetullah'a) ve birbirlerine karşı nasıl davranacakları öğretilmektedir.

12. Ayete kadar "Ey iman edenler..." diye hitap edilirken, 13. Ayette "Ey insanlar..." diye hitap edilir.

Hucurat, adını dördüncü ayetteki "odalar" anlamına gelen kelimeden alır. Odalar, hücreler, bölümler, baytlar, kısımlar, parçalar, fırkalar, partiler, ayrılıklar, anlaşmazlıklar... hepsini düşünmek mümkündür. Medine'de nazil olmuş "medenî" yani toplum hayatını düzenleyen surelerdendir. İlk iki ayet "Ey iman edenler..." diye seslenerek başlar.

İlk dört ayette vahyin muhatabı Hz. Peygamber ile olan hukukun düzenlenmesi vardır. Bunu, sünnet hukukınu anlamak istemeyenlere dördüncü ayette "akılsızlar" denmektedir. (Ümid ederim ki bundan sonra, benim hak edene anında kullandığım "gerizakalılar" hitabımı çok göremezsiniz.)

6. Ayet... Muhteşem bir sosyal hayat pusulasıdır. Yönünü kaybetmiş, at izi ile it izini karıştırmış ama aklı başında olan inananlara hitab eder.

"...Eğer bir fâsık size bir haber getirirse onun doğruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersiniz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz..."

İki müslüman grubun birbiri ile çatışmasındaki ara düzeltme çalışması ve anlaşmaya yaklaşmayana karşı birlikte savaşma durumu, emri... Anlaşmazlığı anlatan iki ayetin ortasındaki 10. ayet "bütün Müslümanlar kardeştir" şifresini hatırlatmış ve diğer mihenk, ölçü ve kurallar apaçık verilmiştir.

Zannın çoğu... Gıybet. 12. Ayette düzenleniyor.

Gıybet, bir diğer Müslüman kişinin hakkında, onun hoşlanmayacağı şekilde konuşmaktır.

Sorulmuştur: "Ya hakkında konuşulanlar doğru ise..." diye.

Hz. Peygamber şöyle cevap vermiştir: "Elbette doğru olacaktır. Hoşuna gitmeyen söz yalan ise iftira olur, Müslüman işi değildir."

Zannın çoğu... Azı ile fasık olan kasdedilmiştir. Fasığın gıybeti olmaz.

15. Ayet:

"Müminler ancak Allah'a ve Resûlüne iman eden, ondan sonra asla şüpheye düşmeyen, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla savaşanlardır. İşte doğrular ancak onlardır.

16. Ayet:

"De ki: Siz dininizi Allah'a mı öğretiyorsunuz?..."

Müslüman tanımı oldukça net ve yorum gerektirmeyecek şekilde yapılmıştır.

Allah cc lafzı 27 defa geçmektedir. Ayrıca mübarek esma dahilindeki Semi', Azim (4 defa), Azim, Gafur (2 defa), Rahim (3 defa), Hakim, Tevvab, Basir ve Habir isimleri de hatırlatılmaktadır.

Rabbim sırrına ve şerefine erenlerden eylesin.

Selam ve dua ile.