Türkiye'de 2024 yılı boyunca enflasyonun istenilen düzeye düşmemesi dikkat çekti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kasım ayında yaptığı açıklamada, "Enflasyonda şok öncesine dönmek üç yıl sürüyor. Bir yıl bitti, iki yıl kaldı." ifadelerini kullandı. Ancak, kamu tasarruf önlemlerinin yetersizliği, vatandaşın yüksek faiz ortamında kemer sıkma politikasına rağmen, enflasyon beklentilerini olumsuz etkiledi.
Türkiye, G20'de Resesyona Giren Tek Ülke Oldu
2024 yılında Türkiye, G20 ülkeleri arasında hem yüksek enflasyon hem de resesyon yaşayan tek ülke olarak kayıtlara geçti. TÜİK verilerine göre, Türkiye ekonomisi yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde çeyreklik bazda %0.2 oranında küçüldü. Bu küçülme, ekonomik daralmanın toplum üzerindeki etkilerini daha da artırdı.
Arjantin’in Ardından En Yüksek Enflasyon
Gıda ve kira gibi temel ihtiyaç gruplarında görülen artışlar, TÜİK'e göre Kasım ayında yıllık enflasyonu %47.09 olarak ölçtü. Türkiye, G20 ülkeleri arasında Arjantin’den sonra en yüksek enflasyon oranına sahip ikinci ülke oldu. OECD tahminlerine göre, 2025 yılında Türkiye’nin enflasyon oranı %30.7 ile Arjantin’i geçerek birinci sıraya çıkabilir.
Türk Lirası Yıl Boyunca Değer Kaybetti
2024 yılı, Türk Lirası’nın nominal olarak %16.5 değer kaybettiği bir yıl oldu. Yıla 29.56 seviyesinden başlayan dolar, yılı 35.36 seviyesinde tamamladı. Euro ise %13 yükselerek 36.89 liraya ulaştı. TL'nin reel olarak değer kazanması, kontrollü kur sistemi sayesinde gerçekleşirken, döviz mevduatlarında parite etkisinden arındırılmış olarak 18.1 milyar dolarlık azalma görüldü.
Borsa İstanbul’da İnişli Çıkışlı Bir Yıl
Borsa İstanbul, 2024 yılını %33 getiriyle kapattı, ancak bu oran enflasyon ve mevduat faizinin altında kaldı. Yılın ilk yarısında %40’lık kazanç sağlayan borsa, yılın ikinci yarısında %6 oranında değer kaybetti. Sanayi şirketlerinin daralmadan olumsuz etkilenmesi, yatırımcıların kazanç beklentilerini düşürdü.
Asgari Ücret, Açlık Sınırını Aşamadı
2024 yılında asgari ücret artışı yetersiz kaldı. Türk-İş'in araştırmasına göre, Aralık ayında açlık sınırı %40 artışla 21 bin 083 TL’ye yükseldi. Yoksulluk sınırı ise 68 bin 675 TL olarak belirlendi. Hükümetin 2025 için belirlediği asgari ücret ise 22 bin 104 TL’de kaldı, bu durum çalışanların geçim mücadelesini daha da zorlaştırdı.
Gelecek İki Yıl Zor Geçecek
2024, ekonomik krizle geçen bir yıl oldu. Vatandaşların alım gücü düşerken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in "İki yıl daha zorlanacağız" açıklaması, önümüzdeki dönemin de zorlu geçeceğine işaret etti. Enflasyon ve gelir dağılımındaki bozulmanın etkilerinin 2025'te de sürmesi bekleniyor. Türkiye, 2024’te ekonomik krizin etkilerini derinden hissetti. Yüksek enflasyon, resesyon ve gelir dağılımındaki bozulmalar, toplumun geniş kesimlerini etkiledi. Önümüzdeki iki yılın da ekonomik zorluklarla geçmesi öngörülüyor.
