2023 ve 2024 yıllarında yapılan incelemelerde 89 bin sahte sigortalılık vakası tespit edilirken, 2024’te bu sayının 100 bine ulaşması bekleniyor. Sahte sigorta üzerinden emeklilik hakkı kazananların maaşları iptal edilecek ve usulsüz ödenen paralar faiziyle geri alınacak. SGK, özellikle hizmet dökümünde ‘S’ harfi bulunan sigortalıları risk altında değerlendiriyor. Peki, sahte sigorta nedir ve nasıl tespit edilir?
Hizmet Dökümündeki 'S' Harfi Risk Oluşturuyor
SGK, sahte sigortalılığı tespit etmek için hizmet dökümünde yer alan özel harf kodlarını kullanıyor. Eğer bir sigortalının hizmet dökümünde ‘S’ harfi bulunuyorsa, bu, kişinin sahte sigortalı olduğu anlamına geliyor ve emeklilik hakkı iptal ediliyor. SGK'nın kullandığı diğer kodlar ise şu şekilde:
- ‘S’ harfi: Sahte sigortalılık tespit edilen kişileri ifade eder.
- ‘Ş’ harfi: Şüpheli sigortalılık vakalarını ifade eder.
- ‘K’ harfi: Kontrollü inceleme altındaki iş yerlerini gösterir.
Bu harflerden birine sahip olan sigortalılar, SGK tarafından detaylı incelemeye alınır ve sahte sigorta tespit edilen kişilerin maaşları kesilir, ödenen paralar geri talep edilir.
Sahte Sigorta Nasıl Yapılır?
Sahte sigorta, kişinin fiilen çalışmadığı halde bir iş yerinde çalışıyormuş gibi gösterilerek sigorta primi yatırılmasıdır. Sahte sigorta işlemleri genellikle şu şekilde yapılır:
- Yakın akrabalar veya tanıdıklar üzerinden sigortalı gösterilmek.
- Gerçekte faaliyet göstermeyen iş yerleri üzerinden sigorta primi ödemek.
- Emekli olabilmek için çalışmadığı halde sigortalı gibi prim ödemek.
SGK, bu tür usulsüzlükleri tespit etmek amacıyla özel denetim ekipleriyle incelemelerini sürdürmektedir.
Emeklilik Maaşları İptal Edilecek ve Geri Alınacak
SGK, sahte sigortalılık nedeniyle haksız yere alınan maaşları geri almak için iki farklı yöntem uyguluyor:
- SGK kaynaklı hata varsa: Son 5 yıllık ödemeler faizsiz geri alınır.
- Emekliden kaynaklı sahte sigorta işlemi varsa: Son 10 yılın maaş ödemeleri, yasal faiziyle geri tahsil edilir.
Sahte sigorta işlemlerine karışan iş yerlerine de ağır cezalar uygulanıyor. 2023 ve 2024'te sahte sigorta işlemleriyle ilişkili 2 bin 114 iş yeri, sahte olarak ilan edildi ve bu iş yerlerine 2 milyar 36 milyon TL ceza kesildi.
Sahte Sigorta İptali İçin Uygulanan Prosedürler
SGK, sahte sigorta işlemleri tespit edilen kişilerin emeklilik haklarını iptal etmek için aşağıdaki prosedürü takip eder:
- Dosya İncelemesi: Şüpheli sigortalılar detaylı denetime alınır.
- Usulsüzlük Tespiti: Sahte sigorta işlemi kesinleşirse, emeklilik iptal edilir.
- Resmi Bildirim: Maaş kesilir ve ödenen maaşların geri ödenmesi için tebligat yapılır.
- İtiraz Hakkı: Maaşı iptal edilen kişiler, 7 gün içinde SGK’ya itiraz edebilir.
Sahte Sigortalıların İtiraz Hakkı ve Yasal Süreç
Sahte sigorta ile emekli olan kişiler, emekliliğinin iptal edildiğine dair SGK’dan resmi bir bildirim aldıklarında şu adımları izlemelidirler:
- SGK ile iletişime geçmek: Haksız yere işlem yapıldığını düşünen sigortalılar, belgeleriyle SGK’ya itiraz edebilirler.
- Maaşın geri ödenmesi: Sahte sigorta tespit edilirse, kişi ödenen maaşları faiziyle geri ödemek zorunda kalır.
- Yasal süreçler: İtiraz sonucu çözüme ulaşılmayan kişiler, Tüketici Hakem Heyeti veya mahkemeye başvurabilirler.
SGK, özellikle naylon şirketler aracılığıyla yapılan prim ödemelerine odaklanarak, haksız emeklilik haklarını geri almayı hedefliyor.
Sahte Sigorta ile Emeklilik Hakkı Kazanmak Mümkün Değil
SGK'nın sahte sigortalı kişilere karşı başlattığı denetim, emekli maaşlarını haksız şekilde kazananları etkiliyor. Sahte sigorta ile emeklilik hakkı kazananların maaşları iptal edilip, geri ödemelerle karşı karşıya kalıyor. Emekliliklerini kaybetmek istemeyenler, sigorta işlemlerinin geçerliliğini sorgulamalı ve herhangi bir usulsüzlük durumunda SGK’ya başvurmalıdır.
