Azerbaycan, 20 Ocak 1990’da Sovyet ordusunun Bakü’ye girmesinin ardından yaşanan katliamda hayatını kaybeden 20 Ocak şehitlerini 34. yıl dönümünde andı.
20 Ocak 1990’da Sovyet ordusunun Bakü’ye girmesi sonucu yaşanan facianın 34. yıldönümü resmi törenle anıldı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşi Mehriban Aliyeva’nın ziyaretinin ardından başlayan anma törenine katılanlar şehitliğe gelerek mezarlara kırmızı karanfil bıraktı. Azerbaycan’da 20 Ocak olaylarının 34. yıldönümünde şehit olanların anısına 12.00’da trafik akışı 1 dakikalığına durdu. Hazar Denizi kıyısındaki gemiler, araçlar ve otobüsler siren ve korna çalarken, devlet dairelerinde bayraklar yarıya indirildi. Yoğun katılım ve güvenlik nedeniyle şehitliğe çıkan bütün sokaklar ulaşıma kapatıldı. Ayrıca, dünya kamuoyunun dikkatini çekmek için de Azerbaycan’ın yabancı ülkelerdeki büyükelçilikleri, diplomatik temsilcilikleri ve Azerbaycan toplulukları tarafından 20 Ocak’la ilgili anma törenleri yapıldı.
20 Ocak katliamından 34 yıl geçmesine rağmen şehitlerin hatıralarının kalplerde yaşadığını belirten Vügar Abdullayev, “Silahlı güçlerin önüne, silahsız çıkan insanlar yetiştiren bir ülke ve halk hiçbir zaman yenilmez. Bizim için ağır olsa da bu insanların canı pahasına olsa da bizler Rus İmparatorluğunun pençelerinden kurtulduk. Şehitler ölmezdir ve vatan bölünmezdir. Sadece 20 Ocak şehitlerinin değil 1. ve 2. Karabağ Savaşları’nın şehitlerinin ruhları karşısında baş eğiyoruz. 20 Ocak faciası 100 yıl geçse bile kalbimizde ve hatıralarımızda kalacaktır” dedi.
20 Ocak’ta genç yaşlı demeden herkesin kendini tanklara siper olduğunu ifade eden Nezibe Memmedova, “Geçlerimizi göz altına alıyorlardı. Onları engellemeye çalıştığımda defalarca darbeye maruz kalıyordum. Kendimizi tankların önüne atarak geçlerimizi ve halkımızı niye katlettiklerini soruyorduk. Bu olayların canlı şahidi oldum. Allah şehitlerimize rahmet etsin. Allah Cumhurbaşkanımızdan razı olsun. Onların sayesinde işgal altındaki topraklarımızı geri aldık. Allah gazilerimize şifa versin. Şükürler olsun ki devletimiz, milletimiz bağımsız oldu. İşgaldeki topraklarımız geri alındı ve insanlarımız o topraklara geri dönüyor” diye konuştu.
20 Ocak katliamı
Azerbaycan’ın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü mücadelesinde tarihe kahramanlık olarak geçen 20 Ocak 1990’da, Azerbaycan’a karşı toprak iddiaları ileri süren Ermenistan’ın işgalci girişimlerinden ve eski SSCB yönetiminin buna göz yummasından öfkelenenler, Bakü sokak ve meydanlarını bastı. SSCB ordusunun, bunlara karşı çıkan halka karşı askeri güçle karşılık vermesi facia ile sonuçlandı.
19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gece SSCB ordusu Azerbaycan’a karşı askeri operasyon başlattı. Kanlı Ocak katliamında 149 kişi öldürüldü, 744 kişi ağır yaralandı, 400 kişi ise yasadışı gözaltına alındı.